La canicule มาเรียนรู้จักการรับมือกับคลื่นความร้อนแบบฝรั่งเศสกัน

วีคนี้สาวๆ หลายคนคงจะได้ยินข่าวเรื่อง la canicule ลา คานิคูล ทุกวัน ถ้าคนไหนเพิ่งย้ายมาอยู่ใหม่ ๆ คงไม่รู้จักคำว่า la canicule (นึกย้อนไปเมื่อ 2 ปีที่แล้ว ตัวมาดามเองก็ไม่เคยรู้จักคำนี้มาก่อนค่ะ ที่เคยเรียนมาเนิ่นนานก็แค่ il fait trop chaud! อิล เฟ โทร้ โช อากาศมันร้อนมาก อาจจะเพราะเมื่อ 20 กว่าปีก่อนยังไม่มีปัญหาโลกร้อน และคลื่นความร้อน)
มาดามขออธิบายความหมายแบบบ้าน ๆ (แบบเรียนรู้ศัพท์ฝรั่งเศส) ให้ฟังนะคะ ถ้าจะให้อธิบายแบบวิทยาศาสตร์นี่ ไม่สามารถจริงๆ ค่ะ

La canicule เป็นคำนามเพศหญิง หมายถึง คลื่นความร้อน หรือ une vague de chaleur très forte บ้านเราก็เรียกว่าคลื่นความร้อนสูง หรืออากาศร้อนจัด
La chaleur ลา ชาเลอ หมายถึง ความร้อน และหมายถึงเรื่องราวร้อนๆ เรื่องฮอต ๆ ก็ได้
une vague อุน ว๊าก หมายถึง คลื่น
fort (e) ฟอรท เป็นคำ adj ในที่นี้ทำหน้าที่ขยายคำนามเพศหญิง คือ la chaleur จึงต้องเติม e ให้ fort เป็น forte

มาดูว่าทางการฝรั่งเศสออกคำแนะนำในการรับมือกับอากาศร้อนจัดกันค่ะ

คงเคยได้ยินข่าวคนเสียชีวิตหลายคนในประเทศฝรั่งเศสโดยเฉพาะคนสูงอายุ เนื่องจากอากาศร้อนจัด หรือโดน heat stroke พอเราเห็นอุณหภูมิแล้วเทียบกับบ้านเรา ก็จะบอกว่าบ้านเราร้อนกว่ามาก ขอบอกว่าที่นี่ ที่ฝรั่งเศส คือ ยุโรป อากาศจะไม่ร้อนแบบบ้านเรา และสมัยก่อนก็อากาศไม่ได้ร้อนขนาดนี้ (เพราะ global warming หรือ réchauffement climatique (เรโชฟม้อง คลิมาติก) ในภาษาฝรั่งเศส นี่แหล่ะที่ทำให้อุณหภูมิสูงขึ้นทุกปี) คนยุโรป คนฝรั่งเศสจะไม่เคยชินกับอากาศร้อนจัด ไม่เหมือนสาวไทยอย่างเราที่ทนร้อน ทนหนาวได้ 555
ที่นี่พอแตะ 30 ก็ร้อนแล้วค่ะ ร้อนแบบแห้งๆ  พอแตะ 37 นี่ก็ร้อนสุดๆ อากาศเท่ากรุงเทพฯเลย บางคนปรับตัวไม่ได้ ยิ่งคนแก่ คนสูงอายุที่ไม่มีใครดูแล ที่อยู่คนเดียว ก็อาจเป็นลมหน้ามืด ป่วยเป็นไข้ la malaise (ลา มาเลส) หรือมีอาการขาดน้ำได้ ที่เรียกว่า déshydratation (เดซิดราตาซิอ้ง) ดังนั้น ทางการฝรั่งเศสเลยต้องออกคำแนะนำให้ประชาชนทราบว่าควรทำตัวอย่างไรเพื่อรับมือกับเจ้าความร้อนนี้

• Boire régulièrement de l'eau ดื่มน้ำบ่อยๆ  หาน้ำเย็น ๆ ดับกระหายมาดื่ม des boissons fraîches หรือ des boissons rafraîchissantes  (เมื่อวานมาดามดูข่าว คุณตาบอกคนดูแลว่าดื่มน้ำเยอะมาก คือ boire à la mer ดื่มน้ำทะเล 555) ถ้าอยู่ไทย คงไปซื้อ pepsi ใส่น้ำแข็งเต็มถุง อิอิ หรือซื้อไอติม น้ำแข็งใสมากิน หรือจะเฉาก๊วย พูดไปก็อยากกินมากกกกกก
• Mouiller sons corps et se ventiler ให้พรมน้ำที่ตัว และพัดลม  คำว่าพัดลม คือ un ventilateur อัง วองทิลาเตอร  พูดง่าย ๆ คือ ทำตัวเองให้สดชื่น ด้วยการพรม หรือ ฉีดน้ำบนร่างกาย ร้อนมากก็วิ่งไปอาบน้ำเย็นค่ะ มาดามก็อาบบ่อยมาก อิอิ แอบคิดถึงบ้านเรา คงไปตักน้ำอาบแล้ว
• Manger en quantité suffisante กินในปริมาณที่เพียงพอ เวลาอากาศร้อน มันทำให้เราไม่ค่อยอยากกินข้าว ไม่อยากกินอะไรเยอะ (ดื่มแต่น้ำ เลยอิ่ม)
• Maintenir sa maison au frais: fermer les volets le jour คงความเย็นในบ้านไว้ เช่น ปิดม่าน ปิดหน้าต่างไม้ ไม่ให้แสงแดดส่อง
• Ne pas boire d'alcool ห้ามดื่มเหล้า แอลกอฮอล์ ก็อากาศร้อน ขืนดื่มเบียร์ ดื่มเหล้ากลางแดดเปรี้ยงๆ ก็คงมีหวูบคร้า
• Donner et prendre de nouvelles de ses proches  ให้ติดต่อสอบถามข่าวคราวญาติสนิท คอยเช็คข่าว เพราะส่วนมาก แม่ย่า พ่อปู่ จะไม่ได้อยู่บ้านเดียวกับเรา ก็ต้องโทรเช็ค คอยเตือนให้ดื่มน้ำบ่อยๆ ให้อยู่ในที่ร่ม ในบ้าน ไม่ต้องฟิดมากเดี๋ยวเป็นลมเป็นแร้งไป ประมาณนี้
• éviter les efforts physiques หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องเสียเหงื่อมาก 
• En cas de malaise, appeler le 15 กรณีป่วย เป็นไข้  หรือพบเห็นคนเป็นลม หน้ามืด ให้กดโทร 15 SAMU หรือรถพยาบาล

เมื่อวานอากาศร้อน มาดามปวดหัวมาก เลยต้องหายาทาน ยังไงช่วงนี้สาว ๆ ก็ดูแลตัวเองและครอบครัวด้วยนะคะ ครั้งหน้าจะมาอัพเดทประเด็นข่าวร้อนให้ฟังอีก เรียนภาษาจากข่าวก็ช่วยให้เรารู้จักคำศัพท์ใหม่ๆ เพิ่มมากขึ้นด้วยค่ะ

Soyez vigilants ระวังพวกแก๊งค์ต้มตุ๋น

มาดามกลับมาแล้วค่ะ หลังจากหายหน้าหายตาไปนานเป็นเดือน เพราะไปอบรมการสร้าง web page มาค่ะ อบรมก็มึน เพราะสับสน ไม่คุ้นกับคำสั่ง command ต่างๆ ที่เป็นภาษาฝรั่งเศส (มาดามจะมาเล่าให้ฟังครั้งหน้านะคะ) เอาเป็นว่าวันนี้อยากมาแชร์เรื่องแก๊ง Call center หรือ Ping Call ที่กำลังระบาดอย่างหนักในฝรั่งเศสค่ะ
พอดีมาดามได้รับเมล์มาจาก Pôle Emploi เรื่อง Soyez vigilants และได้ดูข่าวในทีวีเมื่อหลายวันก่อน โลกเราอยู่ยากขึ้นทุกวัน ยิ่งสะใภ้ต่างด้าวอย่างเรา ๆ ภาษาฝรั่งเศสก็ไม่แตก จะทำยังไงไม่ให้ตกเป็นเหยื่อของพวกต้มตุ๋น มาดูกันค่ะ

เราต้อง Soyez vigilants คือ ให้ระแวดระวังตัว อย่าไว้ใจคนแปลกหน้า (ขนาดคนรู้จักกัน บางทีก็ไม่ควรไว้ใจมากเกินไปค่ะ)
-Soyez มาจาก V. être เป็นกริยาที่ผันกับประธาน Vous ในประโยค L'impératif
ในที่นี่ Vous พหูพจน์ ดูจาก vigilants ที่มี s เติมท้ายนั่นเอง
สำนวน คือ v.être vigilant (e)
ถ้าเราเห็นเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์รูปสามเหลี่ยม (un triangle) ที่มีเครื่องหมายตกใจอยู่ข้างใน (un point d'exclamation à l'intérieur) นั่นหมายถึง เตือนให้ระวัง
คำเตือนที่ Pôle Emploi ส่งมาเป็นเรื่องเกี่ยวกับการติดต่อจ้างงานจากคนแปลกหน้า โดยเราต้องระวังไม่ควรให้ข้อมูลส่วนตัวที่สำคัญต่าง ๆ ไป ไม่ว่าจะเป็น วัน เดือน ปี เกิด หมายเลขบัญชีธนาคาร เป็นต้น เพราะแก๊งค์ต้มตุ๋นสามารถนำข้อมูลของเราไปเปิดบัตรเครคิตแล้วรวดปรืดๆ ได้ ไม่ต่างจากไทยค่ะ
-Ne répondez pas aux propositions d'emploi qui vous demandent: ไม่ต้องตอบรับข้อเสนอการจ้างงานที่ขอให้คุณทำสิ่งต่อไปนี้
 => d'appeler un numéro surtaxé ไม่ต้องโทรกลับเบอร์ที่คิดค่าบริการเพิ่ม
จะรู้ได้ไงว่าเบอร์นี้ โทรไปแล้วจะชาร์จเป็นนาที รายงานข่าวบอกว่าจะขึ่นต้นด้วยเบอร์ 08
เอาง่าย ๆ ไม่รู้จัก ไม่ต้องโทรกลับ ไม่งั้นจะเสียเงินค่าโทรศัพท์บานค่ะ

=> d'encaisser un chèque ห้ามเข้าเช็ค ฝากเช็คให้คนที่ไม่รู้จัก เพราะมีแนวโน้มว่าเป็นเช็คที่ขโมยมา
=> d'envoyer un RIB หลายคนคงเคยได้ยินคำว่า  le RIB เลอ ริบ อันนี้ไม่ใช่ rib ชี่โครงหมู นะคะ แต่เป็นเอกสารสำคัญของบัญชีธนาคารของเรา มันคือ หน้า book bank บ้านเรานั่นเอง le RIB ย่อมาจาก le relevé d'identité bancaire
 ที่ฝรั่งเศสจะไม่มี book bank สวยๆ ให้แบบบ้านเรา คาดว่าคงลดต้นทุนค่ะ เจ้า le RIB นี่ต้อง log in เข้าเพจธนาคารที่เราไปเปิดไว้ แล้วเข้าบัญชี account เราค่ะ แล้วโหลดเพื่อพิมพ์ออกมา  เราจะไม่ให้ใครง่ายๆ นะคะ เพราะอาจโดนฉ้อโกงได้ง่ายๆ จำไว้ว่าถ้าไม่ได้เซ็นสัญญาจ้างงานก่อน อย่าให้ le RIB ไปเด็ดขาด ยิ่งคนไม่รู้จักมาขอให้ส่งให้ ยิ่งไม่ควรให้ค่ะ

=> d'envoyer une pièce d'identité ห้ามส่งเอกสารสำคัญประจำตัว เช่น หน้าหนังสือเดินทาง สำเนาการ์ดเดอเซชู
=> de contacter une personne à l'étranger อย่าติดต่อกับคนไม่รู้จักที่อยู่ต่างประเทศ ง่าย ๆ คือ ไม่รู้จักกันดี ก็ไม่ต้องเสียเวลาไปคุย เพราะอาจโดนหลอกลวงให้โอนเงินให้ต่างๆ นาๆ แบบที่พวก scammer ชอบทำค่ะ

คำศัพท์ที่น่าสนใจ
une fraude อุน ฟรอดเดอ หมายถึง ฉ้อกล
une arnaque อุน อารคนาค หมายถึง ต้มตุ๋น
un compte อัง ค้งเทอ หมายถึง บัญชี
numéro de compte หมายเลขบัญชี
v.ouvrir un compte เปิดบัญชี
v.compter นับ = count
v. compter sur  เชื่อใจ = count on
comptable นักบัญชี
Il est comptable. Elle est comptable.