มารู้จัก Calligraphie กันเถอะ

เช้านี้มาดามได้ไปร่วมทำ workshop หรือ l'atelier ในภาษาฝรั่งเศส (หลังจากไม่ไปมาหลายวีค) วันนี้มีผู้ชำนาญการเขียนตัวอักษรสวยงาม ที่เรียกว่า la calligraphie ซึ่งคำนี้มีรากศัพท์มาจากภาษากรีก ระหว่างคำว่า kallos ที่แปลว่า สวย และ graphine ที่แปลว่า เขียน เมื่อรวมกันแล้วจึงหมายถึงการเขียนตัวหนังสือแบบสวยงาม

 อาจจะพูดอีกนัยนึงว่า การเขียนแบบ Calligraphie คือ การเขียนหนังสือแบบสมัยโบราณ คือ เอาปากกาจุ่มหมึกแล้วขีดเขียนให้สวยงาม (ลายมือขีดเขียนของมาดามออกจะอัปลักษณ์หน่อยนะคะ)
การเขียน Calligraphie นั้น ต้องใช้สมาธิในการเขียน และไม่มีการตวัดข้อมือ การเขียนต้องให้ปากกาตั้งเอียงประมาณ 20 องศา

 

มาเรียนรู้คำศัพท์พร้อมกับการทำความรู้จักอุปกรณ์ในการเขียน Calligraphie

ปากกาขนนก ทำไมเรียก la plume d'oie จริง ๆ เขาใช้ขนห่าน ทำนะคะ

ที่น่าสนใจ คือ เราสามารถประดิษฐ์ปากกาไว้จุ่มหมึกเขียน เช่น ไม้กดลิ้นที่คุณหมอใช้ตรวจคนไข้ นำมาตัดปลายเอา หรือ จะใช้ชิ้นส่วนกระป๋องน้ำอัดลม นำมาตัดและประกอบติดกับตะเกียบไม้ ซึ่งอันหลังนี้ ผู้สอนเค้าเรียกว่า "Cola-pen" เป็นการรวมคำระหว่าง Coca Cola (ที่ฝรั่งเศส เวลาสั่งโค้ก จะไม่เรียก Coke นะคะ ต้องเรียกว่า โคคา โคล่า ชื่อดั้งเดิม แบบนี้ มาดามนะชอบสั่งโค้กประจำ ก็มันติดนี่นา) และ pen คำภาษาอังกฤษ ที่แปลว่า ปากกา (ฝรั่งเศส ก็ un stylo)

จากภาพ จะเห็นว่ามันทำมาจากกระป๋องเบียร์ เลยนึกเล่น ๆ ว่า มันน่าจะเรียกว่า "Bière-stylo" หรือ "Bière-pen"
 อุปกรณ์เขียนที่มีลักษณะคล้ายสิ่วไม้ คือ ไม้กดลิ้นที่นำมาตัดปลายเอา ส่วนแบบหัวเหล็ก ก็หาซื้อเอาคร้า 

หมึกที่ใช้จุ่ม ก็หาได้ตามมุมเครื่องเขียน แต่ที่ใช้เขียนกันวันนี้ ไม่ได้ใช้หมึกสำหรับเขียน แต่ใช้  Brou de Noix ซึ่งจะออกสีน้ำตาล ปกติเขาเอามาทาสีไม้กัน สีที่ใช้นี้เป็นสีที่มาจากธรรมชาติ เป็นผลิตผลจาก des noix หรือ ถั่ววอลนัท โดยสกัดสีมาจากเยื้อหุ้มวอลนัทที่หุ้มรอบ ๆ เปลือกแข็ง ๆ นะคะ (ตอนเก็บ des noix ถ้ามันยังไม่แห้ง และยังไม่หลุดออกจากเปลือกหุ้ม ถ้าใช้มือแกะ เล็บก็จะดำ)

มาพูดถึงคำว่าหมึก ในภาษาฝรั่งเศส เรียกว่า l'encre เป็นคำนามเพศหญิง ถ้าเราฟังเผิน ๆ อาจจะสับสนกับอีกคำได้ เนื่องจากออกเสียง อ็องเครอะ เหมือนกันเลย แต่เขียนไม่เหมือนกัน แถมความหมายก็คนละเรื่อง  ไอ้คำที่ออกเสียงเหมือนกัน แต่ความหมายต่าง เราเรียกว่า "l'homonyme" ซึ่งเป็นปัญหาสำหรับคนที่เพิ่งเรียนภาษาฝรั่งเศสได้ เพราะอาจเกิดความเข้าใจผิด เข้าใจไปคนละเรื่อง เกิดปัญหาในการสื่อสารนั่นเอง

ท้ายนี้ขอฝากประโยคที่เกี่ยวกับการเขียน เผื่อจะได้นำไปใช้ได้ในชีวิตประจำวัน หากมีใครถามว่าเขียนหนังสือด้วยมือข้างไหน หรือเป็นคนถนัดข้างไหน

Je suis droitière. ฉันเป็นคนถนัดมือขวา หรือเขียนหนังสือมือขวา (ถ้าผู้พูดเป็นผู้ชาย ต้องพูดว่า Je suis droitier.)

Je suis gauchère. ฉันเป็นคนถนัดมือซ้าย หรือเขียนหนังสือมือซ้าย (ถ้าผู้พูดเป็นผู้ชาย ต้องพูดว่า Je suis gaucher.)

สำหรับคนที่เขียนหนังสือมือซ้าย สมัยก่อนคนฝรั่งเศสมีความเชื่อว่าไม่ดี คือ เกี่ยวข้องกับซาตาน เพราะส่วนมากคนเขียนหนังสือด้วยมือขวา และส่วนมากคนถนัดขวา

ปอ ลิง เวลามาดามไปเรียนรู้อะไรใหม่ ๆ มา ก็อยากมาแชร์ มาเล่าประสบการณ์ แถมความรู้เรื่องศัพท์ให้ด้วย หวังว่าคงไม่น่าเบื่อนะคะ

Bonne journée!